MML nima uchun kerak?
Minimum Must List (MML) deb ham ataladigan assortiment matritsasi ko'pincha chakana savdo va distributsiyada sotishni optimallashtirish va foydani ko'paytirish uchun ishlatiladi. MML - bu har bir chakana savdo do'konida taqdim etilishi kerak bo'lgan mahsulotlar ro'yxati. Ushbu ro'yxatga kompaniya portfelidagi 20% eng daromadli pozitsiyalar kiritilgan.
Misol:
Aytaylik, kompaniyada MML tarkibiga kiritilgan ikki turdagi tish pastasi mavjud:
- "A" pastasi tyubiki 100 gramm, narxi 100 so'm
- "B" pastasi tyubiki 200 gramm, narxi 170 so'm
Oyiga savdo nuqtasida 1000 dona "A" pastasi va 500 dona "B" pastasi sotiladi.
- "A" pastasining sotilishi:
- Har biri 100 so’mdan 1000 ta tyubik
- Umumiy daromad: 1000 * 100 = 100 000 so'm
- "B" pastasining sotilishi:
- Har biri 170 so'mdan 500 ta tyubik
- Umumiy daromad: 500 * 170 = 85 000 so'm
Aytaylik, kompaniyada MML tarkibiga kiritilgan ikki turdagi tish pastasi mavjud:
- "A" pastasi tyubiki 100 gramm, narxi 100 so'm
- "B" pastasi tyubiki 200 gramm, narxi 170 so'm
Oyiga savdo nuqtasida 1000 dona "A" pastasi va 500 dona "B" pastasi sotiladi.
- "A" pastasining sotilishi:
- Har biri 100 so’mdan 1000 ta tyubik
- Umumiy daromad: 1000 * 100 = 100 000 so'm
- "B" pastasining sotilishi:
- Har biri 170 so'mdan 500 ta tyubik
- Umumiy daromad: 500 * 170 = 85 000 so'm
Endi rentabellikni taqqoslaylik:
- "A" pastasi:
- Foyda: 100 000 * 0,40 = 40 000 so'm
- "B" pastasi:
- Foyda: 85 000 * 0,50 = 42 500 so'm
"B" pastasi arzonroq narxda sotilsa ham, yuqori marjinallik tufayli ko'proq foyda keltiradi. Ushbu elementlarni MMLga kiritish chakana savdo nuqtasiga eng yuqori marjinallik mahsulotlarga e'tibor qaratishga, assortimentni optimallashtirishga va foydani oshirishga yordam beradi.
MML yordamida chakana savdo nuqtasi strategik ravishda qaysi mahsulotlarni o'z marjinallik va foyda potentsialiga ko'ra reklama qilish va sotishni tanlashi mumkin. Ushbu misolda, "B" pastani sotishdan tushgan umumiy daromadning pastligiga qaramasdan, uning yuqori marjinalligi foydaning kattaroq o'sishiga olib keladi va uni MMLda afzalroq mahsulotga aylantiradi.
MML yordamida chakana savdo nuqtasi strategik ravishda qaysi mahsulotlarni o'z marjinallik va foyda potentsialiga ko'ra reklama qilish va sotishni tanlashi mumkin. Ushbu misolda, "B" pastani sotishdan tushgan umumiy daromadning pastligiga qaramasdan, uning yuqori marjinalligi foydaning kattaroq o'sishiga olib keladi va uni MMLda afzalroq mahsulotga aylantiradi.
MML ning afzalliklari
MML ning mavjudligi Savdo jamoasiga "lokomotivlar" (katta hajmlarda sotiladigan past marjali SKUlar) va likvid bo'lmagan mahsulotlarga emas, balki yuqori daromadli pozitsiyalarni sotishga e'tibor qaratish imkonini beradi. Shunday qilib, kompaniya ko'proq daromad olishni boshlaydi.
Asosiy afzalliklari:
1. Foydali mahsulotlarga e'tibor: MML yuqori marjinallikka ega mahsulotlarni o'z ichiga oladi, bu esa kompaniyaning umumiy foydasini oshiradi.
2. Mahsulot zaxiralarni optimallashtirish: Tovarlarning defitsiti yoki ortiqcha bo‘lish xavfi kamayadi, bu esa xaridorlarga uzluksiz yetkazib berishni ta’minlaydi.
3. Savdo samaradorligini yaxshilash: Xodimlar diqqati asosiy pozitsiyalarni sotishga qaratilgan, bu esa buyurtmani qayta ishlash vaqtini qisqartiradi va samaradorlikni oshiradi.
1. Foydali mahsulotlarga e'tibor: MML yuqori marjinallikka ega mahsulotlarni o'z ichiga oladi, bu esa kompaniyaning umumiy foydasini oshiradi.
2. Mahsulot zaxiralarni optimallashtirish: Tovarlarning defitsiti yoki ortiqcha bo‘lish xavfi kamayadi, bu esa xaridorlarga uzluksiz yetkazib berishni ta’minlaydi.
3. Savdo samaradorligini yaxshilash: Xodimlar diqqati asosiy pozitsiyalarni sotishga qaratilgan, bu esa buyurtmani qayta ishlash vaqtini qisqartiradi va samaradorlikni oshiradi.
MML dan kim foydalanadi?
Assortiment matritsalari bozorning turli ishtirokchilari tomonidan qo'llaniladi, jumladan:
- Riteylerlar: Har bir savdo nuqtasida asosiy mahsulotlar mavjudligini ta'minlash.
- Distribyutorlar: Ta'minotni optimallashtirish va logistika samaradorligini oshirish.
- Ishlab chiqaruvchilar: Chakana savdo tarmoqlarida mahsulotlarning namoyishini nazorat qilish.
Assortiment matritsalari bozorning turli ishtirokchilari tomonidan qo'llaniladi, jumladan:
- Riteylerlar: Har bir savdo nuqtasida asosiy mahsulotlar mavjudligini ta'minlash.
- Distribyutorlar: Ta'minotni optimallashtirish va logistika samaradorligini oshirish.
- Ishlab chiqaruvchilar: Chakana savdo tarmoqlarida mahsulotlarning namoyishini nazorat qilish.
MMLni qanday ishlab chiqarish mumkin?
MML chakana savdo nuqtalarining formatiga qarab hisoblanishi kerak - kichik do’koncha va gipermarket uchun har-xil bo'ladi. Odatda, ular javon maydoni va savdo usuliga asoslanadi, masalan, o'z-o'ziga xizmat ko'rsatish yoki peshtaxta ortidan savdo qilish.
MML matritsasiga kirishning asosiy mezonlaridan biri bu mahsulotning marjinalligi, chunki uni sotish foydaliroq. Shu sababdan matritsaga arzon bo’lmagan mahsulotlar kiritilgan.
MML matritsasiga kirishning asosiy mezonlaridan biri bu mahsulotning marjinalligi, chunki uni sotish foydaliroq. Shu sababdan matritsaga arzon bo’lmagan mahsulotlar kiritilgan.
Matritsani tadbiq etish jarayoni:
1. Mijozlar bazasi asosida chakana savdo nuqtalarining formatini aniqlash va har bir format uchun alohida matritsalar ishlab chiqish.
2. Har bir format uchun tuzilgan matritsalarni tahlil qilish.
3. Chakana savdo nuqtalari xodimlarini rag'batlantirish tizimini ishlab chiqish.
4. MMLni oshirish rejasini ishlab chiqish.
2. Har bir format uchun tuzilgan matritsalarni tahlil qilish.
3. Chakana savdo nuqtalari xodimlarini rag'batlantirish tizimini ishlab chiqish.
4. MMLni oshirish rejasini ishlab chiqish.
Har oydan keyin natijalarni tahlil qilish, matritsani sozlash va keyingi oy uchun reja tuzish kerak.
MML foydalanish statistikasi
McKinsey & Company tadqiqotiga ko'ra, butun dunyo bo'ylab chakana savdo nuqtalari va distribyutorlarning qariyb 60 % o'zlarining biznes jarayonlarini optimallashtirish uchun assortiment matritsalaridan foydalanadilar. Tadqiqot shuni ko'rsatdiki, MMLni joriy qilgan kompaniyalar foydalanishning ilk yilidayoq o'z savdolarini 15-20% ga oshirishga muvaffaq bo'lishdi.
Bundan tashqari, Boston Consulting Group tadqiqoti shuni ko'rsatadiki, MML yordamida jarayonlarni avtomatlashtirish operatsion xarajatlarni 20-30% ga kamaytirishi va ishlb chiqarishni 15-20% ga oshirishi mumkin.
MML nazorati va avtomatlashtirilishi
Matritsani yaratish va nazorat qilish kompaniya foydasining o'sishidan manfaatdor bo'lganlarning zimmasidadir. Bu supervayzer, tijorat direktori, kompaniya egasi yoki brend menejeri bo'lishi mumkin.
Maxsus dasturiy ta'minotsiz MML savdo hisoboti orqali nazorat qilinadi. Biroq, bu variant o'tgan davrlarni tahlil qilish uchun mos keladi va natijalarga tezda ta'sir qilish imkonini bermaydi.
Avtomatlashtirish dasturlari savdo vakiliga o'zini o'zi nazorat qilish va MMLni real vaqt rejimida buyurtmaga kiritishga ta'sir qilish imkonini beradi. Bu MMLni tadbiq etish jarayonini avtomatlashtirishga yordam beradi, kompaniyaning moliyaviy natijalarini yaxshilaydi.
Bundan tashqari, Boston Consulting Group tadqiqoti shuni ko'rsatadiki, MML yordamida jarayonlarni avtomatlashtirish operatsion xarajatlarni 20-30% ga kamaytirishi va ishlb chiqarishni 15-20% ga oshirishi mumkin.
MML nazorati va avtomatlashtirilishi
Matritsani yaratish va nazorat qilish kompaniya foydasining o'sishidan manfaatdor bo'lganlarning zimmasidadir. Bu supervayzer, tijorat direktori, kompaniya egasi yoki brend menejeri bo'lishi mumkin.
Maxsus dasturiy ta'minotsiz MML savdo hisoboti orqali nazorat qilinadi. Biroq, bu variant o'tgan davrlarni tahlil qilish uchun mos keladi va natijalarga tezda ta'sir qilish imkonini bermaydi.
Avtomatlashtirish dasturlari savdo vakiliga o'zini o'zi nazorat qilish va MMLni real vaqt rejimida buyurtmaga kiritishga ta'sir qilish imkonini beradi. Bu MMLni tadbiq etish jarayonini avtomatlashtirishga yordam beradi, kompaniyaning moliyaviy natijalarini yaxshilaydi.
MML tadbiq etish uchun yechim
Agar siz MML matritsalarini tadbiq etish uchun yechim izlayotgan bo'lsangiz, Smartup - distributsiya jarayonlarini avtomatlashtirish dasturiga e'tibor bering. MML matritsalarini tadbiq etish va monitoring qilishdan tashqari, Smartup keng imkoniyatlarni taklif etadi, jumladan, savdo guruhini boshqarish, likvid bo'lmagan pozitsiyalarda muddati o’tgan mahsulotlar va muzlatilgan kapitalni bartaraf etgan xolda, savdo marketingi va ombor zaxiralarini boshqarish.
Daromadingizni va savdo vakillarining mahsuldorligini oshirish uchun mahsulot bo’ylab sayohatga yoziling. Biznes jarayonlaringizni optimallashtirish uchun Smartupdan qanday foydalanishni sizga ko'rsatamiz.
+998 (71) 200-88-33 telefon raqami orqali yoki http://smartup.uz saytimizga tashrif buyurib, batafsil maʼlumot va bepul maslahat olishingiz mumkin.
Daromadingizni va savdo vakillarining mahsuldorligini oshirish uchun mahsulot bo’ylab sayohatga yoziling. Biznes jarayonlaringizni optimallashtirish uchun Smartupdan qanday foydalanishni sizga ko'rsatamiz.
+998 (71) 200-88-33 telefon raqami orqali yoki http://smartup.uz saytimizga tashrif buyurib, batafsil maʼlumot va bepul maslahat olishingiz mumkin.
